Διαφραγματοκήλη

Η διαφραγματοκήλη είναι ένας διαφορετικός τύπος κήλης, ο οποίος παρουσιάζεται στο εσωτερικό της κοιλίας. Πρόκειται για την προβολή του στομάχου μέσω του διαφράγματος, η οποία συμβαίνει εντός της περιοχής του θώρακα.

Η διαφραγματοκήλη μπορεί να εμφανιστεί είτε από τη γέννηση είτε να παρουσιαστεί αργότερα στη ζωή ενός ανθρώπου.

Απαντάται στο 10% του γενικού πληθυσμού, ενώ το 50% των ανθρώπων ηλικίας από 70 ετών και άνω παρουσιάζει έστω και μικρού βαθμού διαφραγματοκήλη.

Πώς προκαλείται η διαφραγματοκήλη;

Η διαφραγματοκήλη προκαλείται εξαιτίας κάποιας ανωμαλίας στο διάφραγμα και είναι είτε συγγενής (δηλαδή κληρονομική) είτε επίκτητη:

  • Μια επίκτητη διαφραγματοκήλη είναι συνήθως αποτέλεσμα διεύρυνσης του ανοίγματος στο διάφραγμα, από το οποίο περνά ο οισοφάγος στην κοιλιακή χώρα. Αυτό έχει σαν συνέπεια ένα μέρος του στομάχου να «ανεβαίνει» προς τη θωρακική κοιλότητα. Σπανιότερα είναι αποτέλεσμα ενός έντονου τραυματισμού, προκαλούνται από τροχαία ατυχήματα και βίαιες πτώσεις.
    Επίσης, η χειρουργική επέμβαση στην κοιλιακή χώρα ή στο στήθος μπορεί να προκαλέσει κάποια βλάβη στο διάφραγμα.
  • Η συγγενής διαφραγματοκήλη οφείλεται στη μη φυσιολογική ανάπτυξη του διαφράγματος καθώς σχηματίζεται το έμβρυο. Η ανωμαλία στο διάφραγμα του εμβρύου επιτρέπει σε ένα ή περισσότερα από τα κοιλιακά όργανα να μετακινηθούν προς το στήθος και να καταλάβουν το χώρο όπου -φυσιολογικά- βρίσκονται οι πνεύμονες. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, οι πνεύμονες να μη μπορούν να αναπτυχθούν σωστά. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων, η κατάσταση αυτή επηρεάζει μόνο έναν πνεύμονα.

Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου για τη διαφραγματοκήλη;

Όσον αφορά στην επίκτητη διαφραγματοκήλη, οι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν:

  • Παχυσαρκία
  • Αυξημένη ηλικία
  • Ανδρικό φύλο (2 προς 1 σε σχέση με το γυναικείο φύλο)
  • Έντονος τραυματισμός (π.χ. τροχαίο ατύχημα, πυροβολισμός, πτώση)
  • Χειρουργική επέμβαση στο στήθος ή την κοιλιά
  • Κάπνισμα

Στην περίπτωση της συγγενούς διαφραγματοκήλης, οι παράγοντες είναι διάφοροι και συνδυαστικοί:

  • Χρωμοσωμικές γενετικές ανωμαλίες
  • Περιβαλλοντική έκθεση
  • Διατροφικά προβλήματα
  • Ανώμαλη ανάπτυξη του καρδιακού, γαστρεντερικού ή ουρογεννητικού συστήματος

Διαφραγματοκήλη – Συμπτώματα

Τα συμπτώματα της διαφραγματοκήλης ποικίλουν ανάλογα με το μέγεθος, τα αίτια και τα όργανα που επηρεάζονται.

Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

  • Το βασικότερο σύμπτωμα της διαφραγματοκήλης είναι η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (αλλαγή κατεύθυνσης των όξινων υγρών του στομάχου προς τον οισοφάγο και αίσθηση καύσου).
  • Δυσπεπτικά ενοχλήματα
  • Ταχυκαρδία
    Οι καρδιακοί ρυθμοί είναι πιο γρήγοροι από το φυσιολογικό λόγω της προσπάθειας της καρδιάς να τροφοδοτήσει το σώμα με οξυγονωμένο αίμα.
  • Δυσκολία στην αναπνοή
    Η δύσπνοια προκύπτει από την αναπτυξιακή ανωμαλία των πνευμόνων και συνήθως πρόκειται για σοβαρή περίπτωση διαφραγματοκήλης.
  • Ταχύπνοια
    Στην προσπάθειά τους να αντισταθμίσουν τα χαμηλά επίπεδα οξυγόνου στο σώμα, οι πνεύμονες δουλεύουν με ταχύτερο ρυθμό.
  • Έλλειψη πληρότητας στην κοιλιακή χώρα
    Κατά την ψηλάφηση, η κοιλιά φαίνεται λιγότερο πλήρης απ’ ό,τι θα έπρεπε. Αυτό οφείλεται στη μετακίνηση των κοιλιακών οργάνων προς τα πάνω (σε βαριές περιπτώσεις).

Σε μικρού βαθμού διαφραγματοκήλες, τα συμπτώματα δεν είναι εμφανή. Σε αυτήν την περίπτωση, η διάγνωσή της συνήθως γίνεται τυχαία έπειτα από κάποια γαστροσκοπική εξέταση.

Διάγνωση διαφραγματοκήλης

Η διάγνωση για τη διαφραγματοκήλη γίνεται από γαστρεντερολόγο ο οποίος θα ορίσει τις εξετάσεις που απαιτούνται.

Οι συνήθεις εξετάσεις για τη διάγνωση της διαφραγματοκήλης είναι:

  • Ακτινογραφία
  • Υπέρηχος για την κοιλιακή και θωρακική περιοχή
  • Αξονική τομογραφία άνω κοιλίας και θώρακος
  • Μαγνητική τομογραφία

Θεραπεία

Σε περιπτώσεις μικρού μεγέθους, η θεραπεία για τη διαφραγματοκήλη στοχεύει στη μείωση των συμπτωμάτων. Αυτό επιτυγχάνεται με φαρμακευτική αγωγή, καθώς και με την τροποποίηση στις διατροφικές συνήθειες του ασθενούς για να αντιμετωπιστεί η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση.

Εάν πρόκειται για μεγάλης έκτασης διαφραγματοκήλη ή ο ασθενής δε μπορεί να συμμορφωθεί με τις απαιτήσεις της συντηρητικής θεραπείας, τότε επιλέγεται χειρουργική επέμβαση.

Ο Δρ. Εμμανουήλ Σεβαστιάδης, έπειτα από πολυετή εμπειρία, εφαρμόζει την ελάχιστα επεμβατική μέθοδο της λαπαροσκόπησης. Με τη διενέργεια μικροσκοπικών τομών, ο χειρουργός εισάγει ειδικά εργαλεία και επανατοποθετεί τα όργανα στη φυσιολογική τους θέση.

Η επέμβαση γίνεται με ολική αναισθησία και συνήθως η νοσηλεία δεν ξεπερνάει τις 24 με 48 ώρες. Ο ασθενής επιστρέφει γρήγορα στις δραστηριότητες της καθημερινότητάς του, ενώ ο μετεγχειρητικός πόνος είναι καλά ανεκτός.

Οι τύποι της διαφραγματοκήλης είναι οι εξής:

  • Επίκτητη διαφραγματοκήλη. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, προκαλείται λόγω διεύρυνσης του ανοίγματος στο διάφραγμα, όπου ο οισοφάγος περνά προς την κοιλιακή χώρα.
  • Συγγενής διαφραγματοκήλη. Ο συγκεκριμένος τύπος διαφραγματοκήλης προκύπτει στην περίπτωση μη φυσιολογικής ανάπτυξης του διαφράγματος όταν σχηματίζεται το έμβρυο.

 

  • Αυξημένο σωματικό βάρος
  • Ηλικία. Παρατηρείται, κυρίως, σε μεγαλύτερες ηλικίες
  • Φύλο. Κατά κύριο λόγο, εμφανίζεται στον ανδρικό πληθυσμό
  • Μετά από κάποιον έντονο τραυματισμό
  • Κάπνισμα
  • Έπειτα από κάποια χειρουργική επέμβαση στο στήθος ή την κοιλιά
  • Διατροφικά προβλήματα
  • Χρωμοσωμικές γενετικές ανωμαλίες
  • Ανώμαλη ανάπτυξη καρδιακού, γαστρεντερικού ή ουρογεννητικού συστήματος

 

  • Παρουσιάζονται συμπτώματα της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης
  • Ταχυκαρδία
  • Αναπνευστικά προβλήματα
  • Δυσπεψία
  • Ταχύπνοια
  • Δυσφορία
  • Οπισθοστερνικό καύσος

 

Για την επιβεβαίωση της διαφραγματοκήλης απαιτείται η λήψη ορισμένων εξετάσεων όπως είναι οι εξής:

  • Ακτινογραφία
  • Μαγνητική τομογραφία
  • Αξονική τομογραφία θώρακος και άνω κοιλίας
  • Υπέρηχος κοιλιακής και θωρακικής περιοχής

 

Για την αποκατάσταση της διαφραγματοκήλης συνιστάται η συντηρητική θεραπεία, η οποία μπορεί να μειώσει τα συμπτώματα. Στην περίπτωση, όμως, που τα συμπτώματα δεν υποχωρούν, η λύση αποδίδεται με την χειρουργική αντιμετώπιση και συγκεκριμένα μέσω της λαπαροσκόπησης.